Khi các từ trong câu được sử dụng một cách tường minh thì một câu đơn giản thường diễn đạt một nhận định riêng, nhưng một câu ghép thì vẫn nêu lên hai hay nhiều nhận định. Những gì ban đầu bạn làm còn rất lúng túng thì sau khi luyện tập, bạn có thể làm một cách tự động, hay làm theo bản năng như thể bạn sinh ra để làm việc đó, tự nhiên như việc đi lại hay ăn uống. Cách tốt nhất là bạn dùng những từ khác hẳn nhưng vẫn diễn đạt đúng ý người viết.
Khi đọc phân tích một tác phẩm riêng lẻ, có hai câu hỏi nữa cần được trả lời là Cuốn sách có đúng không? và Ý nghĩa của nó là gì?. Aristotle gọi nguyên nhân hiểu này là một bước chuyển tại chỗ. Sách lý thuyết lại có thể chia nhỏ thành sách lịch sử, khoa học (và toán học) và triết học.
Có thể chúng ta không bao giờ biết được sự thật, nhưng dù sao những chuyên luận của Aristotle vẫn là một kiểu văn phong mới trong triết học. Độc giả ở trình độ sơ cấp cần học về các vấn đề đó, phải hiểu được một số ký hiệu và mối quan hệ giữa cá ký hiệu. Triết học, khoa học, toán học là các môn hình thành nên thế giới thực mà chúng ta đang sống.
Nếu bạn không nhận ra những nhận định khác nhau trong một câu phức tạp, bạn không thể đánh giá đúng những gì mà tác giả đang trình bày. Có thể bạn cho rằng bạn nắm chắc nghĩa của từ này (trong hình học) nhưng Euclid vẫn muốn giải thích lại để chắc chắn rằng từ đó chỉ được hiểu với một nghĩa duy nhất. Chúng ta thấy rất nhiều phần Plato thể hiện trong tác phẩm Republic (Cộng hoà), cũng như nhiều nét của Milton trong Thiên đường đánh mất, của Goethe trong tác phẩm Faust là tự thuật.
Vật thụ động chỉ có thể là quả bóng vô tri bị điều khiển để chuyển động và dừng lại. Nếu bạn có thói quen đặt câu hỏi khi đang đọc sách thì bạn là một độc giả giỏi hơn những người không biết đặt câu hỏi. Như vậy, ta có thể thấy các định lý này đều cần thiết để bổ trợ cho định lý 5.
Điều này không có nghĩa là sự bất đồng luôn là vấn đề nổi cộm trong mọi cuộc tranh luận. Các câu trả lời của bạn phải có cơ sở vững chắc với sự hỗ trợ của những lý lẽ, tức là bạn không thể dựa vào sự xác nhận của các chuyên gia như khi đọc sách khoa học. Các mệnh đề trong lập luận thường được liên kết với nhau bằng các từ như: nếu (cái gì xảy ra), thì (kết quả sẽ); hoặc vì (điều này), nên (có điều kia); hoặc, từ đó suy ra, chúng ta có thể thấy…
Cách đọc này chỉ được thực hiện sau khi ta đã đọc nhiều cuốn khác. Những cuốn sách chính thống là những cuốn chỉ có một và chỉ một cách hiểu đúng. Nhưng khi được yêu cầu trình bày lại nhận định theo ý hiểu của họ thì họ thường không thể diễn giải được (ngay cả cách hiểu đơn giản nhất là nếu một vật không tồn tại thì nó không thể hoạt động được).
Nếu bạn đã từng làm một trong hai việc trên, bạn sẽ hiểu việc tái hiện lại quá khứ từ trí nhớ của những người đã chứng kiến sự việc xảy ra khó khăn đến mức nào, dù đó chỉ là một sự kiện đơn lẻ trong quá khứ. Vì thế, ngay cả khi bạn là một người luôn bận rộn và hay gặp vướng mắc với việc đọc sách, hãy thử tìm lời giải trong Đọc sách như một nghệ thuật, biết đâu bạn sẽ thay đổi quan điểm của mình. Bài luận của William Harvey về sự tuần hoàn máu hay sách của William Gilbert về nam châm cũng không phải là tác phẩm toán học.
Các vấn đề này trong cuộc tranh luận nói trên liên quan đến bản chất hoặc tính chất của sự tiến bộ mà họ, với tư cách là các tác giả tiến bộ, khẳng định đó là một sự thật trong lịch sử. Do đó, một cuốn sách về tiểu sử cũng có rất nhiều vấn đề giống cuốn sách lịch sử. Sau đay là một số gợi ý giúp bạn.
Nếu giả thiết không đúng thì kết luận không thể đúng. Đâu là câu hỏi quan trọng nhất? Câu nào là thứ yếu? Câu nào cần được trả lời đầu tiên? Giả sử bạn đã xác định được vị trí của các câu chủ chốt trong một cuốn sách.