Khi có ái tình can thiệp, não tưởng tượng của bạn trai không thua bạn gái. Họ hình như tưởng rằng sức khỏe, tài ba, đứctính họ đang có là của họ. Nó cọng lực với thinh lặng, phụ họa với buồn chán tấn công tâm hồn ta như một thứ rắn độc rút rỉa nội tâm ta.
Phải họ làm chết sống, không phải họ còn phá hoại nữa là khác. Bổn phận nhà giáo dục là giúp bạn trai đạt những hy vọng bằng những chuẩn bị thiết thực là học tập, là tu đức, là chất chứa kinh nghiệm. Cha mặc nhiên hay minh nhiên chỉ xin mẹ cho biết rõ lý do, chỗ đi.
Nói vậy không có ý bảo bạn trai hoàn toàn yếu đuối trước những lời đường mật. Ta chỉ muốn những con người vâng vâng, dạ dạ để ta dễ thao túng các ý riêng của mình thì ở tương lai ai gánh vác cơ đồ. Không biết dị kỳ tướng có luôn luôn dị kỳ tài không, nhưng tài chí, đứctính thường đâu có ăn thua lắm với tướng diện.
Chúng ta phải phá cái hàng rào quen thuộc ấy, nó làm cho ta coi thường, ai cũng như nấy. Vì thiếu tính giáo dục sáng suốt, có nhiều bạn trai sau thời gian biết việc xuất tinh không phải là thứ bịnh, hay rờ mó đến cơ quan sinh dục của mình để làm nhục thú. Ta không có quyền dại, bị gạt để chừng hối hận đời đã lên meo.
Trong đám bạn đồng niên đông đúc, họ trửng giỡn um sùm. Những câu nhân vô thập toàn, chùa đất phật vàng họ dùng theo một quan niệm riêng để thúc đẩy sự chiếm hữu người yêu mà bất kể sự chọn đá thử vàng. Đóng một vai trò phục vụ dân chúng bất cứ ở đâu nhất là ở những công sở nơi nói lên đường lối của chánh phủ, bạn trai nên đề phòng chẳng nhữngtính lãnh đạm mà còn tật cau có, khinh người vô tình hay cố ý tỏ ra tư cách quan liêu, bốc lột, trưởng giả, độc tài làm cho kẻ thức giả có cảm tưởng mình là sâu dân mọt nước, tôi biếttính đ àn ông thì ưa dứt khoát, mau lẹ, trực tiếp mà quần chúng thì có kẻ lải nhải nói, giằng co công việc hay làm những gì khác mất thì giờ, phá rối việc chung.
Anh tôi có một cháu trai, 12 tuổi. Tôi có thể sánh cách miễn cưỡng mà tạm đượctính của bạn trai là ký ninh vàng, còntính của bạn gái là ký ninh đường. Những bề trái của thế tục giúp họ tìm một thứ lạc thú trong tâm hồn và trong khi diệt dục, hành đức họ mong sự chiếm hữu Thượng đế là toàn phúc bên kia bờ cõi cái chết.
Cũng giống dịp tội nầy, những trường hợp khiêu vũ dễ làm người ta sa ngã vào tội dâm. Tóm lại bạn trai tự nhiên vừa hướng nội vừa hướng ngoại. Cha rầy họ không học a, b, c họ khóc, nửa giờ sau là họ rong đi chơi và cười như pháo nổ.
Do đó nguyên tòa nhà luân lý trong bạn trai sụp đổ. Ơû thời nầy, sự tự do được quá đề cao. Em ơi? Người em kiều diễm vì lộng lẫy nhan sắc, vì cao quý tâm hồn của đôi mươi tuổi xuân của tôi.
Ai mang trách vụ huấn luyện thiếu niên nên đề phòng điểm nầy. Ghê gớm nhất là mỗi ngày có một chim kên kên mổ gang của Prométhée để ăn. Mục đích của cuộc đời làm cho nó có giá trị ở ngay địa vị mà mình xây một cách lương thiện.
Có khi phở hay hủ tiếu nữa. Nhưng chúng chứa bài học cao quí. Trong cái phức tạp ấy có mâu thuẫn có thay đổi bất ngờ.