Hãy có mặt ở đó như một chứng nhân về tình trạng tâm lý ấy ở trong bạn. Khi bạn thực sự lắng nghe người khác, một chiều không gian tĩnh lặng được phát sinh và sự tĩnh lặng sẽ trở thành một phần chính yếu trong quan hệ của bạn. Nhưng ngôn ngữ lúc đó chỉ là thứ yếu.
Những gì bạn trông thấy ở ngoài kia chỉ là sự phản ánh rất chóng tàn của những gì chân thực của bạn ở bên trong. “Cuộc đời tôi” là cái mà bạn dùng để cố tìm cho mình một khuôn mặt, một nhân cách, và “cuộc đời tôi” chỉ là câu nói mà bạn dùng để tóm tắt những tình huống xảy ra trong đời sống của bạn – không phải là bản chất chân thực của bạn. Một sự giải thoát của Tâm ra khỏi sự giới hạn tù túng của hình tướng.
Nhưng khi bạn khổ sầu vì cảm thấy giá trị về chính mình bị tổn thương lúc bạn bị mất chiếc xe, mất nhà, mất tiền bạc, hay ý nghĩ “mình mất đi người vợ hay chồng của mình” cũng đủ làm bạn sầu khổ…thì có lẽ bạn đã trở nên vướng mắc hay đã xem những đồ vật hay những người này là một vật gì thuộc về sở hữu của bạn, hoặc bạn xem họ như là một phương tiện cho bạn đạt được một điều gì đó. Khối khổ đau đó cũng sẽ khích động những phản ứng có tính chất rập khuôn (60) ở những người thân của bạn, đặc biệt là người bạn gối chăn của bạn, nhằm mục đích là để được nuôi sống bằng những bi kịch và khổ đau xảy ra sau đó. Tôi không phải là những suy tư, những cảm xúc, lạc thú từ những giác quan, hoặc những gì mà tôi đã trải nghiệm.
Khi bạn nhận ra sự chống đối này ở bên trong, bạn có muốn buông bỏ thái độ chống đối đó và hết lòng với những gì bạn đang làm? Rồi bỗng nhiên con người ấy đã chọn sự khuất phục, chịu đựng nỗi khổ một cách tự nguyện, một cách đầy ý thức khi Ngài nói: “Ý Cha được nên” (77). (21) Giáo lý “Tất cả là một”: Một giáo lý được nêu trong kinh Hoa Nghiêm, ngụ ý một hàm chứa trong tất cả, và ngược lại, tất cả cũng hàm chứa trong cái một.
Ngoài ra bản ngã ở trong ta còn có thêm một nhu yếu thường trực: thích tạo nên những vấn đề, những xung đột với ai đó, hay với một chuyện gì, để củng cố thêm cảm nhận về sự cách biệt giữa mình và “những người khác”, vì nếu không có sự phân biệt này thì bãn ngã của bạn sẽ không thể tồn tại được. Những ý nghĩ, cảm xúc, cảm nhận từ những giác quan và bất kỳ những gì bạn trải nghiệm đã làm nên cái gọi là tình huống của đời bạn. Điều này giải thích sự bận tâm về tương lai không thể cưỡng lại được của tự ngã.
Chừng đó cũng đủ cho một cái gì đó thực hơn được phơi bày, hơn là những vai trò mà chúng ta thường đóng và tự đồng hoá mình với những vai trò đó. Sự chú tâm chính là sự sáng suốt nguyên sơ, là tự thân của ý thức – là khả năng nhận biết ở trong mình. Đây là một điều mà bạn cần ghi nhớ, và cảm nhận, khi bạn đọc những dòng chữ này.
Sự kỳ thị, dù bất kỳ đó là thứ kỳ thị gì, ám chỉ rằng bạn đã đồng hoá mình với đầu óc suy tư. Ví dụ trong một quan hệ luyến ái, nhờ yêu nhau mà người ta sẽ cố gắng nhìn lại mình và có nhiều cơ hội hơn để nhận ra những khiếm khuyết của mỗi người. Đa số chúng ta hoang phí cuộc đời mình trong ngục từ của những suy tưởng không-có-chủ-đích, hay những lo sợ triền miên.
Ý tưởng của bạnđã được đầu tư với một cảm nhận về chính mình. Ngôn từ lúc đó chỉ còn là thứ yếu. (34) Nương theo những gì đang có mặt trong đời sống: Khi một cơn bãn cuốn tới, một thân cây biết nương theo chiều gió thì sẽ không bị gãy đổ.
Khi đó quan hệ của bạn với người khác sẽ không còn cắm rễ vào trạng thái an nhiên tự tại nữa, mà đã trở thành bị điều kiện hoá bởi trí năng. Sự tĩnh lặng là vật thể duy nhất trên cõi đời này không mang một hình tướng. Khi bạn có một quan hệ hài hoà, không phản ứng đối với những kinh nghiệm mà bạn gặp phải, những gì mà bạn thường cho là xấu trước đây, bây giờ sẽ nhanh chóng, có khi ngay tức thì, được xoay chuyển theo một chiều hướng tốt đẹp hơn, qua năng lực của chính đời sống.
Đó chính là Sự Sống Duy Nhất vô hình tướng. Những gì bạn trông thấy ở ngoài kia chỉ là sự phản ánh rất chóng tàn của những gì chân thực của bạn ở bên trong. Chú Jesus đã nói, khi Ngài vẫn còn đang bị gia hình trên cây thập tự giá: :Xin Cha (30) hãy tha thứ cho những kẻ ấy, vì họ không hề biết những gì họ đang làm.