Ai làm gì mất lòng họ cà riềng cà tỏi nhắc lại hoài. Hỏi kỹ, kẻ thì mới ăn giỗ xong, người khác nói ba mới ráp xong chiếc xe máy, người khác nữa làm việc văn được thầy cho điểm cao. Ai lớn tuổi rồi cũng có phút nhớ lại nhiều kỷ niệm êm đềm, thơ mộng của thiếu thời có nhiều bè bạn.
Vấn đề không phải quảng cáo, tuyên truyền cho lão thông các công thức mà tìm hiểu sáng suốt giải quyết thắc mắc, chỉ đường nẻo khôn dại, nêu lý tưởng sống thiện, vạch các phương thế tiêu cực, tích cực để bảo vệ lòng băng tuyết, cần có những nguyên tắc luân lý căn bản, sáng suốt thi hành nhiệm vụ cao cả nầy. Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Làm sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá.
Thỉnh thoảng nên suy nghĩ về ý nghĩa của mấy vần thơ nầy: Một bên vô định hướng về đời sống, một bên nhận thức cứu cánh của nhân loại cách rõ rệt. Dĩ nhiên họ muốn xây tổ uyên ương với bạn gái có cấp bằng cao hay ít ra có học lực khả quan về một ngành nào đó.
Quốc gia lại cần bạn hơn nữa vì giang san chỉ được xây dựng khi có những thế hệ say trào sức sống của giống nòi. Bạn thấy ở bạn trai cách chung tóc cứng, đầu lớn, trán rộng, trợt nửa, mày rậm, da mặt dầy, khổ mặt nở nang, rồi lông mũi dài, rồi râu rậm. Sự giáo dục về lương tâm bị gạch xóa trong nhiều chương trình sơ tiểu, trung, đại học.
Ai tử tế tặng chút quà hay đồ đỡ lòng, giải lao gì họ nhận ăn cách tự nhiên như của nhà. Họ tỏ ra cho thấy sự thật thôi. Hễ thấy ai không tin là họ bất mãn, thấy ai phòng họ chỉ trích.
Họ buồn tiếc vì tại sao chồng mình trong buổi sơ giao có vẻ thùy mị hiền lương mà sau những ngày tân hôn tuần trăng mật lắm lúc hung ác quá. Thay vì gây niềm vui cho tuổi xuân, người ta khiến họ cưu mang những sưu tầm, hối tiếc suốt đời. Họ có thân thể cường tráng đấy, nhưng ống khóa tâm hồn của họ không chắc.
Bài làm thì làm cho chóng rồi, bài học thì học qua loa. Song nếu muốn thỏa mãn hoàn toàn, họ phải thanh hóa tình yêu của họ. Nhà giáo dục muốn hướng dẫn tâm hồn họ đừng quá nghiêm khắc sống xa họ.
Tình tự nhiên có, nó mạnh như vũ bảo. Những tâm hồn bạn trai tu hành tôi bàn đây là những tâm hồn có quan niệm chánh đáng về sự tu luyện. Nói vậy không phải tôi phủ nhận ý chí bạn trai, không ca tụng những vai u thịt bắp của họ.
Người ta cũng đừng lấy làm lạ khi các cơ quan sinh dục trong người bạn trai được thành thực, tự nhiên trong họ nẩy sinh xu hướng đòi hỏi về tính dục. Thí dụ tôi dẫn ra đây nói lêntính vô tư cao cả của bạn trai. Ơû đây chúng ta chỉ xét vài điểm hệ trọng.
Mẹ bắt họ làm gì, họ nhớ thì làm, quên thì thoiâ. Họ chưa là vĩ nhân nhưng chí của họ không vừa: họ muốn cho đời họ một cái gì. Tình yêu ấy đòi hỏi sự bảo trợ tức là các hy sinh như núi thái sơn của người cha.