Dùng tay móc hàng em đồng nghiệp xinh nứng

Khi thị trường chứng khoán sụp đổ năm 1973 - 74, bạn có thể mua Ogilvy & Mather, một trong những công ty quảng cáo mạnh nhất trên thế giới, với giá 4 đôla một cổ phiếu khi lợi nhuận mỗi cổ phiếu là 0,76 đôla, tương đương với tỉ lệ P/E (giá/lợi nhuận) là 5. Trên thị trường có những công ty có cơ cấu kinh tế hỗ trợ vững mạnh, nhưng đồng thời cũng có công ty cơ cấu kinh tế rất yếu kém. Chúng ta học hỏi được từ lịch sử một điều rằng con người không biết học hỏi từ lịch sử.

Và nếu lời khuyên của họ rất hay rất đúng, sao họ vẫn chưa giàu? Có lẽ vì họ làm giàu không phải bằng những lời khuyên này mà bằng cách ăn hoa hồng của bạn? Chúng ta nên cẩn trọng với những người phải sử dụng tiền của bạn để làm giàu cho bạn, nhất là khi họ càng bán được nhiều thứ cho bạn thì họ càng kiếm được nhiều tiền cho bản thân. Warren biết rằng nếu họ quay về với nguyên tắc hoạt động căn bản của ngành bảo hiểm, họ sẽ không chỉ sống sót mà còn tăng trưởng. Thị trường chứng khoán là nơi để bạn làm giàu nếu bạn biết rõ mình đang làm gì.

Lời trích dẫn đã khéo léo miêu tả bản chất âm thầm của những thói quen kinh doanh xấu và không bị phát hiện cho đến khi đã quá trễ. Hiểu rõ về công ty là một trong những chìa khóa thành công của Warren. Muốn thành công tốt nhất bạn phải biết rõ việc mình đang làm.

Quy luật rất dơn giản: Ngân hàng đầu tư không bao giờ dâng cho bạn giá hời, nhưng thị trường thì có. Những công ty như Wrigleys và Coca-Cola không bao giờ phải chi hàng tỉ đôla để thiết kế lại sản phẩm của mình hay trang bị mới cho nhà máy sản xuất, vì vậy họ có nhiều tiền để làm những việc vui thú hơn như mua lại cổ phần của chính mình. Nhưng cách duy nhất để chiếm được tình yêu là ta phải đáng yêu.

Điều này cộng với một triết lý đầu tư dựa trên các công ty có cơ cấu kinh tế hoàn hảo trong dài hạn chính là bí mật đầu tư thành công của Warren. Để biết được liệu công ty có cơ cấu kinh tế tiềm ẩn từ tốt đến tuyệt hảo, nhất thiết phải hiểu rõ về nó. Thế nào là tình hình thuận lợi? Một thị trường đang có chiều huớng suy giảm, một ngành công nghiệp suy thoái, một sự kiện đột biến không hủy diệt hoàn toàn một thực thể kinh doanh vĩ đại, một vụ bán đổ bán tháo - đây là những yếu tố tạo nên những tình huống đôi khi khiến cổ phiếu của những công ty vĩ đại được bán với giá cực kỳ thấp.

Bạn chĩ cần nhớ đến Ebenezer Scrooge (một nhân vật trong tiểu thuyết A Christmas Carol của Charles Dicken, tượng trưng cho sự thay đổi bản tính từ xấu xa sang tốt đẹp) là hiểu ngay. Sự thật là một khoản tiền quá lớn có thể gây ra bất hạnh lớn cho cuộc đời bạn. Một số ví dụ vĩ đại thể hiện cách Warren tận dụng sự dao động của thị trường chứng khoán để mua vào là khi thị trường sụp đổ năm 1973-74, ông đã mua 10 triệu đôla cổ phiếu của Washington Post, bây giờ trị giá trên 1,5 tỉ đôla; khi thị trường sụp đổ nảm 1987, ông bắt đầu mua vào cổ phiếu của Coca-Cola với trị giá tương đương 1 tỉ đôla nhưng giá lúc đó chỉ nhỉnh hơn 8 triệu đôla; và trong thời kỳ suy thoái của ngân hàng, ông mua 400 triệu đôla cổ phiếu Wells Fargo, đến năm 2006 giá trị đã trên 1,9 tỉ đôla.

000 đôla có thể biến thành 958. Mark Twain (nhà văn Mỹ, nổi tiếng trên thế giới với nhiều tác phẩm như: Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn và Những cuộc phiêu lưu của Tom Saiwer) cũng đồng tình với ý kiến này trong lĩnh vực rượu bia và xì gà. Nếu bạn là người rẻ tiền và bủn xỉn trước khi giàu, thì bạn sẽ vẫn rẻ tiền và bủn xỉn khi bạn giàu.

Vì lý do này mà Warren vẫn luôn tránh xa các IPO kể từ khi ông bắt đầu sự nghiệp đầu tư. Nhà đầu tư hôm nay không hưởng lợi từ lợi nhuận do tăng trưởng trong hôm qua. Nếu một công ty kiếm được 10 triệu đôla một năm và bạn mua lại với giá 100 triệu đôla, như vậy giá bạn trả là 100 triệu và giá trị bạn nhận là 10 triệu một năm.

Điều bạn cần làm là hãy áp dụng bài học vào những vấn đề của ngày hôm nay. Đề nghị nắm giữ một vật gì đó suốt 30 năm đòi hỏi sự hy sinh cá nhân thậm chí còn rất hiếm thấy trong một tu viện, huống chi là trong ngôi nhà của người môi giới. Nếu ông không hiểu rõ thứ gì, ông sẽ không đầu tư vào nó.

Chúng là công ty của bạn, tài sản của bạn. Nếu bạn hiểu rõ quy trình đầu tư, bạn sẽ không cần đến những nhà phân tích hay tư vấn đầu tư, và bạn cũng không cần đến các quỹ hỗ tương hay bất cứ nhà rao giảng nào trong nghề này. Thoạt nhìn cứ tưởng nó có thể tiếp diễn mãi mãi, nhưng nếu công ty không đạt kết quả như kỳ vọng đã đẩy giá lên cao, thì cổ phiếu của công ty sẽ xem như đà đạt đỉnh và bắt đầu rớt nhanh như thả một viên gạch.