Trên tinh thần đó, Đọc sách như một nghệ thuật hướng dẫn bạn các cấp độ đọc khác nhau: từ phương pháp đọc sơ cấp, qua việc đọc lướt có hệ thống và đọc kỹ lưỡng đến đẩy nhanh tốc độ đọc. Nhưng bạn sẽ không thật biết điều đó có chính xác không. Chúng tôi đã mô tả giai đoạn hai của quá trình đọc phân tích.
Quy tắc này đúng với mọi loại sách. Ví dụ, tình yêu, theo một số nhà văn, chỉ bao gồm lòng vị kỷ, thường là ham muốn xác thịt. Một bài thơ hay không chỉ đúng trong thời đại và không gian của nó, mà trong mọi thời đại và ở mọi nơi.
Bạn sẽ không thể hiểu được một cách thật sự và cũng không thể phê bình một cách xác đáng. Nó chỉ là bản liệt kê về một loại sách và chỉ đưa ra hướng dẫn rất sơ sài về các đoạn có thể tìm trong các cuốn sách khác ngoài loại sách dó. Đây chính là một trong những khiếm khuyết lớn nhất của cuốn sách.
Ví dụ: Để đảm bảo thống nhất với bạn thuật ngữ về việc đọc, chúng tôi thay thế từ đọc bằng cụm từ đọc để mở mang trí tuệ. Descartes là một nhà toán học vĩ đại và cũng là một nhà triết học đáng kính. Đọc một bài thơ là công việc kéo dài cả cuộc đời nhưng không có nghĩa là bạn phải đọc nó suốt cuộc đời mà nó mang ý đây là một bài thơ hay, xứng đáng được đọc nhiều lần.
Có nhiều cách lập luận để chứng minh một vấn đề. Để chứng minh nhận xét này, bạn phải lập luận một sự thật hoặc một khả năng lớn hơn đối lập với sự thật của tác giả. Mặc dù nhiều truyện và thơ ít nhiều chứa đựng sâu trong nó những tuyên ngôn nhưng thơ ca vốn không thuộc phạm trù tuyên ngôn hay mang tính thông điệp.
Chúng tôi đã lưu ý, trong phương pháp đọc này, các cuốn sách bạn đọc sẽ phục vụ mục đích của bạn chứ không phải bạn đọc vì cuốn sách. Nó còn giúp ta giữ cho trí óc sống và phát triển. Điểm cần nhấn mạnh ở đây là hai phương tiện này cần được sử dụng một cách thông minh và ở mức độ vừa phải vì hai lý do.
Theo quy định, để vụ án được tiến hành phân xử thì những nghi ngờ đó phải có lý hay phải đủ để khuấy động lương tâm bạn. Một tác phẩm như nhật ký các nhân vật hoặc một tập thư tay cũng có thể được hiểu là một ghi chép về lịch sử của một thời kỳ. Nếu tình trạng mập mờ này cứ tiếp diễn, tác giả và độc giả sẽ không thể đạt được sự thống nhất về ý kiến.
Ở một chừng mực nào đó, tình trạng tương tự cũng xảy ra đối với sách triết học. Khoa học luôn hướng tới mô tả các hiện tượng càng chính xác càng tốt và tìm ra mối liên quan giữa các hiện tượng khác nhau. Nhưng khi đã lớn, chúng ta vẫn thắc mắc về sự khác nhau đó.
Từ việc đọc kiểm soát, bạn đã biết rõ sách nào liên quan trực tiếp đến chủ đề bạn quan tâm và có thể tiếp tục việc đọc theo cách đọc đồng chủ đề. Trong khi đó, rất nhiều tác phẩm của nhà tâm lý học Freud là tác phẩm khoa học vì Freud đưa ra rất nhiều quan điểm thông qua việc tường thuật lại những điều ông quan sát được trong điều kiện đơn giản của văn phòng một nhà phân tích tâm lý. Có nhiều cách đánh dấu vào sách một cách thông minh và hiệu quả.
Không phải lúc nào chúng ta cũng có thể đọc nhiều câu chuyện lịch sử khác nhau viết về cùng một sự kiện. Người lớn không đánh mất sự tò mò vốn là một đặc tính của con người, nhưng sự tò mò của người lớn thoái hoá dần về số lượng. Chúng ta đọc các tạp chí xuất bản định kỳ để thâu tóm được các tin tức và sự kiện đang diễn ra.