Hay thổi lông tìm viết. Đó, chính lực lượng đáng khiếp ấy khủng bố tuổi xuân của bạn. Song cuộc sinh hoạt của họ lúc bấy giờ là cuộc sinh hoạt được chi phối bởi bản năng nhiều hơn là tâm hồn.
Về đêm khi hồn yêu tĩnh vừa nghe con máy động trong lòng mẹ, mẹ vừa cầu xin Thượng đế cho đời con. Họ nghe như có sức mạnh huyền bí xô đẩy họ phải bộc bạch cõi lòng. Bạn hỏi tại sao lòng bạn trai khó hiểu quá.
Thật vậy, họ có thể nhỏ tuổi, học hành kém bạn gái, nhưng giải quyết vấn đề thuộc lãnh vực ý chí thì bạn trai gồng gánh. Họ chơi nhau ba người những tình xấu xa khó xen vào. Phải cải tổ toàn thể lối sinh hoạt hiện tại để gia đình phong phú hơn, vẻ vang hơn.
Những tham vọng ở ngày mai thì bạn trai nào cũng có nhưng vì chưa đủ kinh nghiệm, chưa được chuẩn bị chu đáo về trí thức, nghề nghiệp còn thiếu các phương tiện mà trong đó tiền bạc đóng vai chánh nên bạn trai thấy cuộc tiến thân không vững chắc. Lý tưởng là mộng nhưng phải đi đến thực tế. Tuy nhiên dù trễ người ta cũng đang bắt đầu còn hơn ở nhiều nước Đông phương như Việt nam đã tự xưng là có bốn ngàn năm văn hiến mà chưa mấy ai nghĩ đến.
Họ có xu hướng tự cho mình đã quá khôn ngoan, đã suy xét kỹ điều mình nói, làm. Đức Giê Su đã nói về họ: Phước thay những kẻ có tâm hồn trong sạch vì họ sẽ được thấy Thượng đế (Mat. Ai làm gì mất lòng họ cà riềng cà tỏi nhắc lại hoài.
Tôi muốn nói bạn trai ấu trĩ có xu hướng tự nhiên hiểu biết về người, về sự vật, về hiện tượng theo những dữ kiện cung cấp bởi ngũ quan hơn là do sự suy luận già giặn. Nhưng vào tuổi dậy thì, bạn trai như tôi đã nói bắt đầu ngắm nét đẹp của thiên nhiên. Cứ chung mà nói, khi những bộ phận thuộc chi thể phát triển nhanh chóng ở bạn trai hơn chính thân hình họ thì những bộ phận thuộc đầu sau 9 tuổi phát triển rất chậm.
Cái tô bì bún với đôi đũa ăn từ hồi nào. Điều bạn nên để ý trước là họ ít khi quan sát ai lắm. Ngay cáitính thẹn thùng làtính bảo vệ của ái tình, là tính tỏ ra tế nhị về tính dục mà bạn trai vào tuổi nầy có ít hơn bạn gái.
Bây giờ họ không lo học, chọc gái, phá gái thì lớn lên đi lính họ không đánh giặc mà hiếp dâm. Không biết tại sao khờ khạo thích những cửa lòng mở ra vô lý để rước bất cứ ai. Có nhiều bạn trai khéo léo, biết làm việc không thua người lớn, song có tật lười.
Ta không kính trọng kẻ dưới thì làm sao họ kính trọng ta. Khi rủi mất tình yêu, trí tưởng tượng cũng trưng bày ra trong óc họ hình ảnh người con gái mà họ bán đ àn lòng đang khoác tay một chàng trai khác đã có những cử chỉ thân mật hay viết những bức thư tình tứ cho kẻ tình địch của họ. Nói vậy không phải khinh rẻ trực giác.
Và cương quyết học tập để chuẩn bị vốn văn hóa, nỗ lực đ ào luyện các đứctính đối nhân, đối gia, đối xã và đối nhiên. Họ không chịu quan sát. Núi mai chiều thay máu huyền bí, sông nước thơ mộng trôi bóng liễu trầm ngâm soi mình hả con.